Eonia

Συμβαίνει συχνά ιδίως κατά τις βραδινές μας εξόδους να καταναλώνουμε λίγο (ίσως και πολύ) παραπάνω αλκοόλ από το φυσιολογικό…

Hangover, μία ιστορία τρόμου! Ξεπερνώντας τον τροχονόμο που καρτερικά μας περιμένει να κάνουμε το λάθος να πιάσουμε τιμόνι, σήμερα θα μας απασχολήσει η… επόμενη μέρα, το λεγόμενο hangover (= επίπτωση, το άσχημο συναίσθημα της επόμενης μέρας που ακολουθεί μία βραδιά με περισσότερο αλκοόλ)…

Γράφει ο Δημήτρης Χουτόπουλος

Τα «τζούξαμε» λοιπόν παραπάνω. Η επόμενη μέρα ξυπνά με συμπτώματα μέθης. Ζαλάδες, ναυτία, εμετό, ξηροστομία και δίψα, δυνατό και επίμονο πονοκέφαλο, απώλεια μνήμης, συμπτώματα κατάθλιψης, ευαισθησία στα φώτα και τους θορύβους, κόπωση. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Ο κάθε άνθρωπος έχει διαφορετική ανοχή (και αντοχή) στο ποτό και στο κύριο συστατικό του που είναι η αλκοόλη (αιθανόλη). Η ανοχή έχει να κάνει με τη διαδικασία διάσπασης της αλκοόλης από συγκεκριμένα ένζυμα η οποία κατά το 20% απορροφάται από το στομάχι και 80% από το λεπτό έντερο. Περίπου το 90–95% του αλκοόλ που καταναλώνουμε διασπάται από το συκώτι και το 5–10% αποβάλλεται μέσω των ούρων, της αναπνοής και του ιδρώτα.

Η αλκοόλη όταν περάσει στον οργανισμό οξειδώνεται σε δύο (2) φάσεις όταν περάσει στο συκώτι. Στην πρώτη φάση οξειδώνεται σε ακεταλδεΰδη που στην ουσία είναι η αιτία των δυσάρεστων επιπλοκών και όχι η αλκοόλη… Η οξείδωση αυτή γίνεται μέσω του ενζύμου αλκοολική αφυδρογονάση (ADH). Στο δεύτερο στάδιο η ακεταλδεΰδη οξειδώνεται από το ένζυμο αλδεϋδική αφυδρογονάση, σε οξικό οξύ. Η ανοχή στο αλκοόλ λοιπόν εξαρτάται κατά βάση κυρίως από την περιεκτικότητα του κάθε οργανισμού στα συγκεκριμένα ένζυμα τα οποία τη μεταβολίζουν. Σε χώρες όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και η Κορέα αυτά τα ένζυμα υπάρχουν σε πολύ μικρό ποσοστό στον οργανισμό αυτών των πληθυσμών με αποτέλεσμα να επιδρά γρήγορα το αλκοόλ πάνω τους και έτσι αποτρέπονται από τον εθισμό στον αλκοολισμό. Αυτό δεν ισχύει στον ίδιο βαθμό για τους Ευρωπαίους και Αφρικανούς οι οποίοι έχουν τα ένζυμα σε μεγαλύτερη ποσότητα. Η συσσώρευση λοιπόν της ακεταλδεΰδης και μετέπειτα του οξικού οξέος είναι αυτή που προκαλεί τα δυσάρεστα συμπτώματα την επόμενη μέρα ή ακόμα και την ίδια μέρα.

Επίσης η ικανότητα του σώματος να επεξεργάζεται το αλκοόλ εξαρτάται από την ηλικία, το βάρος και το φύλο. Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στην επίδραση του αλκοόλ λόγω της μικρότερης σωματικής τους δομής από του άντρα, ο οποίος συνεπώς διαθέτει και μεγαλύτερο όγκο νερού στους ιστούς του το οποίο διαλύει το αλκοόλ.

Τρόποι για να αποφύγουμε τη μέθη

1) Αποφύγετε την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών που εκτός από αλκοόλη περιέχουν και συγγενείς ουσίες της:

Η αιθανόλη είναι το κύριο ενεργό συστατικό στα αλκοολούχα ποτά αλλά επίσης περιέχουν και άλλες ουσίες που προκαλούν πρόβλημα όπως είναι η μεθανόλη, η ισοπεντανόλη και η ακετόνη. Αυτές οι ουσίες έχει βρεθεί ότι αυξάνουν την πιθανότητα για τα δυσάρεστα συμπτώματα της μέθης την επόμενη μέρα. Τα ποτά κυρίως τα οποία περιλαμβάνουν αυτές τις συγγενείς ουσίες είναι το ουίσκι, το κονιάκ και η τεκίλα. Σε αντίθεση, τα άχρωμα ποτά όπως η βότκα, το τζίν και το ρούμι έχουν χαμηλά επίπεδα από αυτές τις ουσίες (ειδικά η βότκα).

2) Πιείτε πάρα πολύ νερό:

Το αλκοόλ έχει την ικανότητα να αφυδατώνει τον οργανισμό συν το γεγονός ότι προκαλεί συχνή διούρηση και -κυρίως την επόμενη μέρα- προκαλεί δίψα, πονοκέφαλο, κούραση και ξηροστομία. Για την αποφυγή λοιπόν της αφυδάτωσης φροντίστε να πίνετε πολύ νερό και κατά τη διάρκεια της κατανάλωσης (1 ποτήρι νερό ανά 1 ποτήρι ποτό), αλλά και την επόμενη μέρα.

3) Κοιμηθείτε πολύ καλά:

Το πολύ αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου αλλά και τη διάρκεια. Η πολύωρη ξεκούραση μπορεί να βοηθήσει το σώμα να αποφύγει την κόπωση που προκλήθηκε από το αλκοόλ. Φροντίστε να καλύψετε τουλάχιστον 8 ώρες ύπνο.

4) Φάτε ένα πλούσιο πρωινό:

Το αλκοόλ έχει τη δυσάρεστη ικανότητα να μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου ειδικά μετά από υπερκατανάλωση και ακόμα σε χειρότερο επίπεδο στα άτομα τα οποία έχουν ήδη επεισόδια υπογλυκαιμίας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία και πονοκέφαλο την επόμενη μέρα. Ένα γεύμα πλούσιο σε υδατάνθρακες (απλούς και σύνθετους) ώστε να ρυθμιστούν τα επίπεδα του σακχάρου βοηθάει.

5) Λάβετε υπόψη τα συμπληρώματα διατροφής:

Κάποιες έρευνες έδειξαν ότι μερικά αντιφλεγμονώδη φάρμακα, αλλά και κάποιες φυτικές τροφές (όπως το κόκκινο Ginseng, το ginger και το φραγκόσυκο, το οποίο είναι το φρούτο του κάκτου Opuntia ficus indica που βρίσκεται στο Μεξικό) καταπολεμούν το hangover. Συγκεκριμένα, σε μία έρευνα που έγινε σε 55 νέα υγιή άτομα δόθηκε φραγκόσυκο 5 ώρες πριν την κατανάλωση αλκοόλ, με αποτέλεσμα το ρίσκο εμφάνισης hangover να μειωθεί κατά 62%.

Το αλκοόλ είναι φυσικό να ερεθίζει τον οργανισμό. Όταν το παρακάνουμε με το ποτό, τα βακτήρια μπορούν πιο εύκολα να περάσουν μέσα από την εσωτερική επένδυση του εντέρου, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ερεθισμός και φλεγμονή. Η φλεγμονή είναι ένας έμφυτος μηχανισμός του οργανισμού μας ενάντια σε εξωτερικές «απειλές» π.χ. στρες, λοιμώξεις, τοξικές χημικές ουσίες (όπως το αλκοόλ). Όταν το ανοσοποιητικό εντοπίζει κάποιον από αυτούς τους κινδύνους, ενεργοποιεί συγκεκριμένες πρωτεΐνες που μπορούν να προστατεύσουν τα κύτταρα και τους ιστούς. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η φλεγμονώδης αντίδραση είναι ευεργετική. Εάν όμως τα κύτταρα του ανοσοποιητικού αρχίσουν να αντιδρούν υπερβολικά, η φλεγμονή μπορεί να στραφεί ενάντια στον ίδιο τον οργανισμό. Από την άλλη, η φλεγμονή που δημιουργείται από το αλκόλ βοηθάει το σώμα να επιδιορθώσει τον κατεστραμμένο ιστό και να καταπολεμήσει πιθανές λοιμώξεις, διότι σε κάποιο ποσοστό το αλκοόλ ρίχνει την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος.

Όπως είπαμε, το κάθε άτομο επηρεάζεται διαφορετικά από το αλκοόλ, ανάλογα με την ποσότητα και την ποιότητα. Γι’ αυτόν το λόγο πρέπει ο καθένας να έχει επίγνωση της ποσότητας η οποία θα τον φέρει σε μέθη και να μειώσει τον αριθμό των ποτών που πίνει και να καταναλώνει με σύνεση. Αν όχι, τα παραπανω ίσως απαλύνουν τις επιπτώσεις…

*Ο Δημήτρης Χουτόπουλος είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Msc Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας